Thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc (ngồi giữa) tham dự Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế - Hội đồng đầu tư ASEAN lần thứ 24. Ảnh: Đức Trung

Ngày 08/9/2021, Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế - Hội đồng đầu tư ASEAN lần thứ 24 (AEM-AIA 24) đã diễn ra với sự tham dự của các Bộ trưởng phụ trách kinh tế, Bộ trưởng phụ trách đầu tư của các nước ASEAN và Tổng Thư ký ASEAN.

Thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc tham dự Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế - Hội đồng đầu tư ASEAN lần thứ 24 theo hình thức trực tuyến.

Thông qua Khung Thuận lợi hóa đầu tư ASEAN (AIFF)

Tại hội nghị, các đại biểu đã thông qua (về nguyên tắc) Khung Thuận lợi hóa đầu tư ASEAN (AIFF), trong đó bao gồm các nguyên tắc và hành động nhằm tạo thuận lợi cho dòng vốn đầu tư vào ASEAN khi khu vực hướng tới phục hồi kinh tế sau đại dịch, và hướng đến thực hiện AIFF trong thời gian tới.

Hội nghị nêu rõ, AIFF được xây dựng nhằm cải thiện khả năng tiếp cận và tính minh bạch của các biện pháp đầu tư, hợp lý hóa và đẩy nhanh các thủ tục và yêu cầu về hành chính, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư nhằm tăng cường hội nhập kinh tế khu vực và cho phép ASEAN nắm bắt các cơ hội do sự thay đổi trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Các vị đại biểu tham gia hội nghị cũng đồng thuận về tầm quan trọng của AIFF trong việc mang lại những lợi ích cụ thể cho các bên liên quan và mong đợi việc thực hiện AIFF liên quan đến các vấn đề này.

Bên cạnh đó, hội nghị ghi nhận tiến độ thảo luận trong việc chuyển Danh mục bảo lưu của Hiệp định Đầu tư Toàn diện ASEAN (ACIA) thành 2 Danh mục “Chọn-bỏ”, lưu ý rằng điều này sẽ mang lại sự chắc chắn và minh bạch hơn cho các nhà đầu tư.

“Báo cáo đầu tư ASEAN 2020-2021: Đầu tư vào Công nghiệp 4.0” được công bố tại Hội nghị

Hội nghị lần này cũng hoan nghênh các sáng kiến ​​khác nhằm đối phó với những thách thức do đại dịch gây ra theo Khung Phục hồi Toàn diện ASEAN, chẳng hạn tập tài liệu về “Cơ hội đầu tư vào ASEAN 2021” với chủ đề “Đầu tư vào ASEAN: Hướng tới tăng trưởng bền vững trong trạng thái bình thường mới” được giới thiệu vào tháng 11/2020; tổ chức Diễn đàn và Báo cáo về Đầu tư bền vững ở ASEAN dự kiến vào tháng 11/ 2021.

ASEAN 2020-2021: Đầu tư vào Công nghiệp 4.0

Tại Hội nghị, ASEAN đã công bố “Báo cáo đầu tư ASEAN 2020-2021: Đầu tư vào Công nghiệp 4.0”.

Báo cáo được xây dựng và đưa ra trong bối cảnh dòng vốn FDI vào ASEAN giảm 25% xuống 137 tỷ USD từ mức cao nhất mọi thời đại là 182 tỷ USD vào năm 2019 do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.

Mặc dù suy giảm, ASEAN vẫn là một điểm đến đầu tư hấp dẫn, với tỷ trọng vốn FDI toàn cầu tăng từ 11,9% năm 2019 lên 13,7% năm 2020.

Báo cáo cho biết, dòng vốn FDI vào ASEAN đạt mức cao nhất từ ​​trước đến nay là 182 tỷ USD vào năm 2019, đưa ASEAN trở thành khu vực nhận FDI lớn nhất trong các nước đang phát triển.

Do tác động chưa từng có của đại dịch Covid-19, FDI đã giảm xuống còn 137 tỷ USD vào năm 2020, một con số khá đáng kể, nhưng so với sự suy giảm của mức FDI toàn cầu, ASEAN vẫn hoạt động tốt hơn một chút do tỷ trọng FDI toàn cầu thực sự tăng. từ 11,9% vào năm 2019 xuống 13,7% vào năm 2020.

FDI trong các lĩnh vực kinh tế kỹ thuật số và các ngành liên quan đến cơ sở hạ tầng đã giúp hỗ trợ sự sụt giảm của FDI vào các lĩnh vực khác sau đại dịch. Đầu tư trong khu vực vẫn có khả năng phục hồi, tăng 5% lên 23 tỷ USD vào năm 2020, đẩy tỷ trọng FDI nội khối ASEAN trong khu vực từ 12 lên 17%.

Vào tháng 11/2020, ASEAN và 5 đối tác Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) đã ký Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), được kỳ vọng sẽ thúc đẩy hơn nữa dòng vốn FDI và tăng cường hội nhập kinh tế trong khối kinh tế chiếm khoảng 15% tổng nguồn vốn FDI toàn cầu và hơn 33% dòng vốn FDI toàn cầu vào năm 2020.

Nhận định rằng, Hiệp định thương mại khu vực RCEP sẽ tạo cơ hội cho ASEAN và các đối tác thúc đẩy hơn nữa đầu tư và nâng cao sự phát triển của chuỗi giá trị toàn cầu trong khu vực, Báo cáo cũng đưa ra các khuyến nghị trong thời gian tới nhằm giải quyết những thách thức trong thu hút FDI để hỗ trợ quá trình chuyển đổi này.

Báo cáo cũng đã nêu rõ vai trò của FDI trong quá trình chuyển đổi Công nghiệp 4.0 của khu vực và cách các Quốc gia thành viên ASEAN đang áp dụng công nghệ Công nghiệp 4.0 để đẩy mạnh công nghiệp hóa và phát triển kinh tế.

Lưu ý rằng triển vọng thu hút FDI trong các ngành và hoạt động liên quan đến Công nghiệp 4.0 là tích cực, Báo cáo cũng cung cấp các lựa chọn chính sách để thu hút FDI trong việc hỗ trợ chuyển đổi kỹ thuật số của ASEAN, bao gồm cả việc thiết lập định hướng chiến lược đúng đắn và giải quyết các điểm nghẽn cản trở quá trình chuyển đổi.

Báo cáo nhấn mạnh, trong bối cảnh của đại dịch, việc tăng tốc số hóa và chuyển đổi Công nghiệp 4.0 có thể song hành với việc thu hút FDI trong việc tái thiết nền kinh tế ASEAN.

Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế - Hội đồng đầu tư ASEAN lần thứ 24 (AEM-AIA 24) từ điểm cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Ảnh: Đức Trung

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc đánh giá, những biến chuyển của nền kinh tế thế giới dưới tác động của dịch Covid-19 đem đến nhiều thách thức cũng như cơ hội chưa từng có để các nước ASEAN tham gia quá trình tái cơ cấu chuỗi cung ứng toàn cầu và đón làn sóng đầu tư mới.

Để có thể đón được các cơ hội, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc nhấn mạnh, cần tăng cường hơn nữa các biện pháp tạo thuận lợi cho đầu tư gồm: thúc đẩy và tạo thuận lợi đầu tư thông qua Khung thuận lợi đầu tư ASEAN hoặc điều chỉnh chiến lược và phương pháp thuận lợi hóa đầu tư tại từng quốc gia theo Danh mục Hành động Toàn cầu về Tạo thuận lợi đầu tư do UNCTAD đề xuất; đẩy mạnh công cụ, chính sách, quy trình tạo thuận lợi đầu tư, đảm bảo tính minh bạch, khả năng dự đoán trước, hiệu quả và tính bền vững bao trùm của môi trường đầu tư của từng quốc gia nói riêng và toàn khu vực ASEAN nói chung./.