Việc phân bổ và giải ngân nguồn vốn của Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 cho các nhiệm vụ dự án còn chậm

“Thực hiện Nghị quyết số 94/2023/QH15, ngày 22/6/2023 của Quốc hội về thành lập Đoàn giám sát chuyên đề "Việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023", Đoàn giám sát tổ chức cuộc làm việc với các Bộ: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Y tế và các ngân hàng: Nhà nước Việt Nam, Chính sách xã hội về một số nội dung liên quan đến chuyên đề giám sát. Theo Kế hoạch dự kiến, Đoàn giám sát sẽ triển khai làm việc với 12 bộ, ngành...”, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải - Trưởng Đoàn giám sát phát biểu mở đầu buổi làm việc của Đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội với các bộ, ngành về việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023, diễn ra sáng nay (ngày 19/3).

Theo ông Hải, hội nghị sẽ tập trung 2 nội dung chính: Một là, việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội; hai là, các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023. Đề nghị các bộ, ngành tập trung báo cáo, làm rõ những kết quả đạt được, hạn chế, khó khăn, vướng mắc; đưa ra các giải pháp/phương án xử lý những tồn tại, hạn chế. Đồng thời, các bộ, ngành từ thực tiễn thực hiện đề xuất, kiến nghị các nhiệm vụ, giải pháp hoàn thiện chính sách, pháp luật có liên quan, nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật trong thời gian tới.

Cụ thể, đối với việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15: đánh giá tính kịp thời của việc ban hành văn bản hướng dẫn của Chính phủ và các bộ, ngành thực hiện Nghị quyết; kết quả đạt được, bất cập hạn chế và nguyên nhân trong thực hiện các chính sách tài khóa tiền tệ, chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp. Đối với bộ, ngành có sử dụng vốn đầu tư của chương trình, đề nghị báo cáo rõ các nhiệm vụ đầu tư có đảm bảo tiến độ không, khả năng hoàn thiện các nhiệm vụ đặt ra, tính thiết thực, hiệu quả, cũng như những vướng mắc khi thực hiện cơ chế đặc thù tại địa phương; đánh giá hiệu quả tác động của việc thực hiện chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ phục hồi kinh tế - xã hội theo Nghị quyết của Quốc hội…

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương phát biểu tại buổi làm việc

Tại buổi làm việc, hội nghị nghe đại diện các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Y tế và các ngân hàng: Nhà nước Việt Nam, Chính sách xã hội báo cáo nội dung cơ bản trong việc thực hiện các nội dung thuộc chuyên đề giám sát theo chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan. Theo đó, sau 2 năm triển khai cho thấy, việc ban hành và triển khai Nghị quyết Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là quyết sách đúng đắn, kịp thời của Quốc hội trong hoàn cảnh tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19. Nghị quyết được ban hành tại Kỳ họp bất thường lần thứ nhất với nhiều chính sách chưa từng có tiền lệ đã hỗ trợ cho công tác phòng, chống, kiểm soát dịch Covid -19 và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội đạt được nhiều kết quả tích cực, cổ vũ tinh thần cho người dân, doanh nghiệp và bổ sung một nguồn lực lớn từ ngân sách nhà nước và các nguồn huy động khác để bảo đảm an sinh xã hội, tạo việc làm cho người lao động, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, ổn định kinh tế vĩ mô; qua đó đã hỗ trợ nền kinh tế phục hồi và phát triển nhanh sau dịch Covid-19, nhận được sự đồng thuận, hưởng ứng của các tầng lớp nhân dân, thành phần kinh tế.

Bên cạnh những kết quả đạt được, các báo cáo cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế như: việc ban hành một số văn bản hướng dẫn chi tiết còn chậm so với yêu cầu đề ra; chưa dự báo, tính toán, lường hết các khó khăn, vướng mắc, thách thức trong triển khai thực hiện; việc thực hiện và giải ngân một số chính sách còn chưa được như kỳ vọng; việc triển khai các chính sách hỗ trợ ở một số nơi, một số chỗ, một số thời điểm còn chưa linh hoạt, chủ động, quyết liệt; việc phân bổ và giải ngân nguồn vốn của Chương trình cho các nhiệm vụ dự án còn chậm, tạo áp lực giải ngân lớn, nhất là trong kế hoạch năm 2023…

Cần xác định cụ thể những chính sách nên tiếp tục thực hiện và chính sách nào nên dừng thực hiện

Các báo cáo cũng nêu rõ nguyên nhân tồn tại, hạn chế; bài học kinh nghiệm đồng thời đưa ra nhiều kiến nghị, đề xuất cụ thể trong thời gian tới, như: tiếp tục cho thí điểm hoặc nghiên cứu các cơ chế, chính sách đã chứng minh hiệu quả để cụ thể hóa trong quy định pháp luật hiện hành hoặc tiếp tục đề xuất triển khai trong thời gian tới; các chủ thể tham gia dự án tiếp tục rà soát, đề xuất kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét sửa đổi một số bất cập trong các quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật để bảo đảm việc thực hiện các dự án được đồng bộ; tập trung triển khai quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công thuộc Chương trình, phấn đấu hoàn thành trong năm 2024…

Nhiều đại biểu đề nghị báo cáo của các bộ, ngành cần bám sát hơn nữa vào Nghị quyết số 43/2022/QH15, cũng như các Nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023. Trong đó, cần phân định rõ chính sách nào tính đến thời điểm này là khả thi, chính sách nào chưa khả thi, từ đó, xác định cụ thể những chính sách nên tiếp tục thực hiện và chính sách nào nên dừng thực hiện. Các ý kiến cũng đề nghị đánh giá kỹ lưỡng về: chất lượng xây dựng chính sách; nguồn lực đầu tư đã đáp ứng hay chưa và liệu đã tương xứng với hiệu quả?; những nội dung triển khai đã kịp thời đảm bảo được yêu cầu về tính cấp bách tại thời điểm ban hành?

Liên quan đến kết quả đầu ra, các đại biểu đề nghị từng báo cáo cần định lượng được nhiều nhất đến thời điểm hiện nay kết quả về số lượng công trình, các nhiệm vụ dự án đã thực hiện được, chưa thực hiện được và dự kiến khả năng hoàn thành. Ngoài ra, một số ý kiến khác yêu cầu các bộ, ngành trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ cần kiến nghị rõ những quy định nào còn vướng, cần tiếp tục hoàn thiện chính sách pháp luật, cũng như chỉ rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân…

Tại buổi làm việc, đại diện các bộ, ngành đã giải trình làm rõ những nội dung thuộc chức năng nhiệm vụ của mình liên quan đến chuyên đề giám sát. Tiếp thu ý kiến đại biểu, các thành viên Đoàn giám sát tại Hội nghị, đại diện các bộ, ngành khẳng định sẽ khẩn trương trương bổ sung, hoàn thiện các nội dung báo cáo trên cơ sở bám sát yêu cầu Đề cương giám sát đề ra; đảm bảo chất lượng và các yêu cầu đề ra.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Đoàn giám sát ghi nhận một số khó khăn, vướng mắc và nguyên nhân theo báo cáo của các bộ, ngành

Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải - Trưởng Đoàn giám sát cho biết, tại buổi làm việc, các thành viên đoàn giám sát, các đại biểu dự họp đã phát biểu nhiều nhận định, đánh giá có căn cứ pháp lý và kinh nghiệm thực tiễn, là cơ sở quan trọng để Đoàn giám sát nghiên cứu, tiếp tục làm việc với các cơ quan, đơn vị và tổng hợp, xây dựng dự thảo Báo cáo kết quả giám sát, dự thảo Nghị quyết giám sát, trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7. Đoàn giám sát ghi nhận một số khó khăn, vướng mắc và nguyên nhân theo báo cáo của các bộ, ngành trong quá trình triển khai thực hiện chính sách, ghi nhận những đề xuất, kiến nghị của bộ, ngành và sẽ tổng hợp vào báo cáo giám sát, cũng như dự thảo Nghị quyết giám sát trình Quốc hội.

Trên cơ sở ý kiến của các thành viên Đoàn giám sát, ông Nguyễn Đức Hải yêu cầu lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan chỉ đạo thực hiện một số nội dung kiến nghị và hoàn thiện các báo cáo, trong đó lưu ý: tiếp tục cập nhật, bổ sung thông tin, số liệu, tài liệu theo ý kiến góp ý của thành viên Đoàn giám sát; gửi thông tin báo cáo bổ sung cho Đoàn giám sát và phối hợp với Tổ giúp việc hoàn thiện những nội dung Đoàn giám sát yêu cầu; rà soát lại thông tin, số liệu, nhận định, đánh giá, tránh để trùng lắp, không thống nhất trong từng báo cáo và giữa các báo cáo với nhau…/.