Chậm hoặc ban hành văn bản sai hoặc trì trệ có tác động và hậu quả rất lớn

"Qua hoạt động chất vấn, nhiều vấn đề tồn tại và đang bức xúc trong xã hội được kịp thời xem xét, giải quyết, trách nhiệm của các Bộ trưởng được nâng cao…", Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhìn nhận, khi phát biểu kết luận phiên chất vấn tại phiên họp thứ 25 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Về lĩnh vực thuộc trách nhiệm của Bộ Tư pháp, Chủ tịch Quốc hội ghi nhận, thời gian qua, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước; sự quyết tâm, nỗ lực, trách nhiệm, ngành tư pháp đã đạt được nhiều kết quả khá toàn diện và quan trọng.

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, việc phát hiện và xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có vi phạm trong xây dựng, ban hành văn bản pháp luật nhìn chung còn thiếu kịp thời, chưa nghiêm, chưa tương xứng với tính chất và hậu quả vi phạm

Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng chỉ ra còn một hạn chế như: Việc bổ sung các dự án vào Chương trình xây dựng pháp luật không theo chương trình tổng thể có chiều hướng tăng hoặc được đề nghị sát thời điểm tổ chức kỳ họp của Quốc hội, phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; một số dự án chưa được nghiên cứu kỹ về phạm vi điều chỉnh, tác động của chính sách; chất lượng một số dự án luật chưa cao, còn tình trạng mâu thuẫn, chồng chéo hoặc quy định không rõ ràng, khó tổ chức thi hành; tuổi thọ của một số nghị định, thông tư rất ngắn, vừa ban hành đã phải sửa đổi, bổ sung...

Theo Người đứng đầu Quốc hội, công tác tự kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ tại một số cơ quan cấp bộ và cấp tỉnh chưa được thực hiện nghiêm túc, đầy đủ, kịp thời, thường xuyên; chất lượng kiểm tra còn hạn chế; một số trường hợp văn bản chậm được xử lý theo quy định…

"Chậm hoặc ban hành văn bản sai hoặc trì trệ có tác động và hậu quả rất lớn, do đó, phải tiếp tục hoàn thiện các quy định trong Luật Cán bộ, công chức và những hình thức để xử lý nghiêm hơn lĩnh vực này.", ông Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Tăng cường hiệu lực, hiệu quả việc kiểm soát quyền lực; phòng, chống tham nhũng trong công tác xây dựng pháp luật

Về công tác lập và thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu siết chặt kỷ luật, kỷ cương, tăng cường trách nhiệm trong công tác xây dựng pháp luật, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu.

Tập trung khắc phục cơ bản tình trạng chậm hồ sơ, đề xuất xây dựng luật, nghị quyết của Quốc hội không phù hợp với quy định của Hiến pháp và Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, nhất là việc thực hiện chủ trương thí điểm những nội dung khác luật, những đề xuất một luật sửa đổi, bổ sung nhiều luật chưa được lý giải thuyết phục sự cần thiết và chưa đánh giá đầy đủ tác động.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu kiên quyết không đề nghị bổ sung dự án luật, nghị quyết vào Chương trình ở thời điểm sát kỳ họp Quốc hội, trừ trường hợp thực sự cần thiết, cấp bách đã có ý kiến của cơ quan có thẩm quyền.

"Phải rất linh hoạt trong công tác xây dựng pháp luật để đáp ứng yêu cầu thực tiễn, bởi luật pháp phải kiến tạo phát triển, nhưng quá trình làm phải bám sát các quy định của Hiến pháp và quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật…", ông Vương Đình Huệ lưu ý.Tiếp tục kiểm soát chặt chẽ việc xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh, nghị quyết. Khắc phục triệt để tình trạng nợ đọng, chậm ban hành hoặc văn bản quy định chi tiết việc ban hành đã phải sửa đổi do không phù hợp với thực tiễn. Rà soát, đảm bảo ban hành đầy đủ, kịp thời, có chất lượng các văn bản hướng dẫn các luật, nghị quyết của Quốc hội ban hành từ đầu nhiệm kỳ khóa XV, báo cáo tại Hội nghị toàn quốc về nội dung này vào cuối tháng 8/2023.

Chỉ đạo thực hiện đồng bộ, đầy đủ các giải pháp nâng cao chất lượng công tác xây dựng pháp luật; tăng cường trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức pháp chế của các bộ, ngành, địa phương; đảm bảo nguồn lực cho công tác xây dựng pháp luật; chủ động kiện toàn tổ chức pháp chế, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn và quan tâm chế độ, chính sách cho đội ngũ này…

Tăng cường hiệu lực, hiệu quả việc kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ trong công tác xây dựng pháp luật. Đẩy mạnh giám sát, kiểm tra, phòng ngừa, khắc phục tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm trong một bộ phận công chức pháp chế, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong công tác xây dựng pháp luật.

Về công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, tiếp tục quán triệt định hướng, yêu cầu của Đảng, Nhà nước về xây dựng, hoàn thiện, tổ chức thi hành pháp luật; thực hiện nghiêm Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản pháp luật về công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế và thi hành pháp luật. Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện các quy định về thẩm quyền, trách nhiệm kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật của Bộ Tư pháp và các bộ, cơ quan ngang bộ. Quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc đầu tư, củng cố, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực làm công tác kiểm tra, rà soát văn bản.

Tăng cường cơ chế giám sát và phản biện xã hội, vai trò giám sát của nhân dân đối với công tác xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Thực hiện việc kiểm điểm, xử lý nghiêm theo quy định trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan đến việc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật.

Tăng cường hoạt động kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Tư pháp trong công tác kiểm tra, xử lý văn bản; đồng thời, tăng cường công tác tự kiểm tra văn bản của các bộ, ngành, địa phương, xác định rõ đây là một trong những nhiệm vụ cần được quan tâm trong tham mưu xây dựng, hoàn thiện thể chế, tổ chức thi hành pháp luật của các bộ, ngành, địa phương…/