Đề án tái cơ cấu DNNN: Phía trước còn nhiều khó khăn
Đã đi gần hết chặng đường
Ngày 17/7/2012, Thủ tướng chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 929/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Tái cơ cấu DNNN, trọng tâm là tập đoàn, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2011-2015”.
Trong nhiều năm qua, Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện tái cơ cấu DNNN một cách nghiêm túc, theo đúng các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội, xác định tái cơ cấu DNNN là một trong 3 trọng tâm của tái cơ cấu nền kinh tế. Hầu hết các cấp, các ngành đã quán triệt sâu sắc các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội, triển khai thực hiện tái cơ cấu DNNN theo tiến độ và kế hoạch đề ra.
Cơ chế, chính sách liên quan đến đổi mới tổ chức, hoạt động, quản lý, tái cơ cấu, cổ phần hóa DNNN đã được ban hành tương đối đầy đủ để đổi mới hoạt động của DNNN và đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu DNNN.
Việc thoái vốn đầu tư ngoài ngành của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước đạt kết quả tương đối khả quan, giá trị thu về bình quân bằng 1,15 lần giá trị đầu tư.
Tuy nhiên, tiến độ đang rất chậm
Theo kế hoạch, trong giai đoạn 2011-2015, cả nước phải thực hiện cổ phần hóa 531 DNNN. Tuy nhiên, theo số liệu từ Ban chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp, tính đến cuối năm 2014 cả nước mới cổ phần hóa được 242 DNNN, tương đương 45,57% mục tiêu đặt ra.
Trong đó, năm 2011 đã cổ phần hóa được 12 doanh nghiệp; năm 2012: 13 doanh nghiệp; năm 2013: 74 doanh nghiệp; năm 2014: 143 doanh nghiệp.
Như vậy, năm 2015, nếu gọi là năm “nước rút”, thì cả nước phải hoàn thành việc cổ phần hóa 289 DNNN (chưa kể số DNNN sẽ bổ sung theo tiêu chí, danh mục phân loại doanh nghiệp mới theo Quyết định số 37/2014/QĐ-TTg, ngày 18/06/2014 của Thủ tướng Chính phủ).
Báo cáo mới đây của Bộ Tài chính cho biết, tính đến cuối quý I/2015, toàn bộ 289 DNNN trong kế hoạch cổ phần hóa năm 2015 đều đã thành lập ban chỉ đạo. Trong đó, 207 doanh nghiệp đang tiến hành xác định giá trị doanh nghiệp, 81 doanh nghiệp đã có quyết định công bố giá trị và 29 doanh nghiệp được phê duyệt phương án cổ phần hóa
Tuy nhiên, mới chỉ có 27 doanh nghiệp hoàn thành phương án cổ phần hóa (nghĩa là qua 25% quãng đường về mặt thời gian, thì khối lượng công việc mới đạt 9,3%).
Như vậy, dù Chính phủ đã ban hành rất nhiều chủ trương, cơ chế và chính sách nhằm góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến trình cổ phần hóa DNNN (tiêu biểu là: Nghị quyết số 15/NQ-CP, ngày 06/03/2014 về một số giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước trong doanh nghiệp; Quyết định số 51/2014/QĐ-TTg, ngày 15/09/2014 về một số nội dung thoái vốn, bán cổ phần và đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán của DNNN; Luật Doanh nghiệp năm 2014; Luật Đầu tư năm 2014; Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp năm 2014), song tốc độ cổ phần hóa chưa đạt theo đúng lộ trình, kế hoạch đã đề ra.
Cần ban hành các chính sách đúng hạn và có chất lượng
Để hoàn thành kế hoạch tái cơ cấu DNNN đến hết năm 2015, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, DNNN cần nghiêm túc, quyết liệt thực hiện các phương án tái cơ cấu DNNN đã được phê duyệt.
Trong đó, phải phân tích làm rõ nguyên nhân, đặc biệt là nguyên nhân chủ quan của những tồn tại, yếu kém trong công tác tái cơ cấu DNNN ở đơn vị mình để rút kinh nghiệm, đề ra giải pháp khắc phục, thực hiện tốt hơn trong thời gian tới; khẩn trương ban hành đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng các cơ chế, chính sách về đổi mới tổ chức quản lý và tái cơ cấu DNNN theo kế hoạch đã đề ra.
Cụ thể, ngay trong tháng 7 năm 2015, các Bộ: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Nội vụ, Thông tin và Truyền thông theo nhiệm vụ đã được giao, trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ 6 dự thảo nghị định, đuyết định và báo cáo:
1- Nghị định về công bố thông tin của công ty TNHH MTV do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ;
2- Nghị định về tổ chức, quản lý và hoạt động của DNNN trực tiếp phục vụ quốc phòng, an ninh hoặc kết hợp kinh tế với quốc phòng, an ninh;
3- Báo cáo rà soát các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước theo Nghị định số 69/2014/NĐ-CP ngày 15/7/2014 của Chính phủ;
4- Nghị định quy định về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp;
5- Nghị định về giám sát, đánh giá hiệu quả công khai thông tin về hoạt động của doanh nghiệp;
6- Nghị định về Điều lệ tổ chức và hoạt động của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam.
Các bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam theo thẩm quyền, ban hành hoặc trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị định số 118/2014/NĐ-CP, ngày 17/12/2014 của Chính phủ về sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty nông, lâm nghiệp về quản lý rừng sản xuất là rừng tự nhiên; chính sách khuyến khích chuyển giao ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ về giống mới, phân bón, cơ giới hóa, công nghệ sinh học, công nghệ sau thu hoạch và chế biến...
Quý III, phải thoái vốn tổng thể đối với khoảng 18.990 tỷ đồng
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước chỉ đạo quyết liệt hơn nữa để hoàn thành kế hoạch tái cơ cấu DNNN đã đề ra, đặc biệt là cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước.
Cụ thể, trong quý III/2015, hoàn thành phê duyệt phương án cổ phần hóa 44 doanh nghiệp và ban hành quyết định công bố giá trị 127 doanh nghiệp.
Trong quý IV/2015, hoàn thành phê duyệt phương án cổ phần hóa của 127 doanh nghiệp nêu trên.
Tiếp tục thoái vốn đầu tư ngoài ngành và vốn nhà nước ở doanh nghiệp, mà Nhà nước không cần nắm giữ, vốn nhà nước ở những doanh nghiệp đã cổ phần hóa và bán cổ phần nhưng chưa bán được như phương án đã được phê duyệt. Đối với những trường hợp đầu tư ngoài ngành đang thua lỗ, càng để lâu càng mất vốn nhà nước thì lãnh đạo doanh nghiệp cần sớm báo cáo các cơ quan có thẩm quyền để xử lý ngay, đồng thời làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan.
Các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước cũng phải khẩn trương xây dựng Phương án tổng thể sắp xếp các công ty nông, lâm nghiệp trực thuộc, báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt để thực hiện; trong đó chú ý việc rà soát đất đai, xây dựng phương án sử dụng đất của công ty nông, lâm nghiệp phù hợp với nhiệm vụ được giao và quy hoạch sử dụng đất của địa phương. Những đơn vị đã được phê duyệt phương án cần khẩn trương triển khai thực hiện.
Trong quý III năm 2015, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ quản lý ngành, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các tập đoàn, tổng công ty nhà nước tiến hành rà soát, phân loại và lập phương án thoái vốn tổng thể đối với khoảng 18.990 tỷ đồng các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đã đầu tư vào 5 lĩnh vực: bất động sản, chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm, quỹ đầu tư, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho ý kiến chỉ đạo./.
Bình luận