Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã phát biểu như vậy tại Hội nghị Chính phủ với địa phương, sáng 29/12.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: VGP

5 bài học kinh nghiệm cho công tác chỉ đạo điều hành

Từ những kết quả đạt được trong năm 2020, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, chúng ta đã thực hiện thành công “mục tiêu kép”; kiểm soát dịch bệnh thành công, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao; kinh tế tăng trưởng dương ở mức khá, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp, trong khi nhiều quốc gia trên thế giới còn đang vật lộn với dịch Covid-19 và đối mặt với khủng hoảng, suy thoái kinh tế; ký kết thành công các hiệp định đầu tư, thương mại quan trọng trong bối cảnh căng thẳng thương mại và xu thế bảo hộ mậu dịch gia tăng...

Qua đó, Bộ trưởng đưa ra 5 bài học kinh nghiệm cho công tác chỉ đạo điều hành thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu của năm 2021 và các năm tiếp theo.

Một là, phát huy mạnh mẽ khối đại đoàn kết dân tộc, tạo sự thống nhất, đồng thuận và vào cuộc của toàn hệ thống chính trị, sự ủng hộ, đồng lòng của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp. Từ đó tạo ra sức mạnh tổng thể, sức mạnh dân tộc mạnh mẽ, quyết tâm thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu đề ra.

Công tác phòng, chống dịch Covid-19 và phục hồi tăng trưởng kinh tế đã nhận được sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Quốc hội, sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, chính xác, kịp thời, hiệu quả của Chính phủ. Đặc biệt là của Thủ tướng Chính phủ với vai trò là người đứng đầu Chính phủ trong phòng, chống dịch bệnh, trọng tâm là bảo vệ sức khỏe người dân, hỗ trợ các đối tượng chính sách bị khó khăn, doanh nghiệp duy trì để trụ vững, sớm chuyển sang giai đoạn phục hồi, phát triển kinh tế, thúc đẩy nguồn vốn đầu tư công.

Bên cạnh đó, còn có sự tham mưu, nỗ lực thực hiện của tất cả các cấp, các ngành, các địa phương, sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp.

“Thành tựu đạt được là công sức của toàn đảng, toàn quân và toàn dân ta, khẳng định tính ưu việt của chế độ ta, và trên hết là làm cho tất cả chúng ta cùng tự hào về đất nước Việt Nam, cùng vững niềm tin rằng chúng ta còn có thể làm được nhiều điều kỳ diệu hơn thế nữa trong phát triển đất nước”, Bộ trưởng phát biểu.

Hai là, quyết tâm xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, không ngừng nâng cao năng lực nội tại, sức chống chịu của nền kinh tế trước những biến động của bối cảnh quốc tế.

“Chủ trương đúng đắn của Đảng về việc xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ đã được triển khai mạnh mẽ trong cả nhiệm kỳ qua và ngày càng trở nên tối cần thiết, nhất là thời gian tới, những khó khăn, thách thức còn diễn biến rất phức tạp, khó đoán định”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Đồng thời, tận dụng triệt để những lúc thuận lợi, tranh thủ cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng tăng trưởng, sức cạnh tranh, thúc đẩy tăng trưởng nhanh, bền vững. Tận dụng tối đa việc thu hút FDI có chất lượng trong quá trình chuyển dịch đầu tư quốc tế đang diễn ra, để gia tăng tính độc lập, tự chủ, khả năng chống chịu của nền kinh tế.

Ba là, tiếp tục đổi mới về tư duy phát triển, trong đó, đã có bước chuyển biến tích cực về đánh giá, nhận định tình hình ở cả hai khía cạnh thách thức và cơ hội; khó khăn, thách thức luôn sinh ra cơ hội, cơ hội đến mà không tranh thủ, tận dụng được sẽ trở thành thách thức. Từ đó, xây dựng những giải pháp, đối sách phù hợp, giúp nền kinh tế trụ vững, vượt qua khó khăn, phát triển nhanh, bền vững.

Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, kết quả phòng chống dịch bệnh Covid-19, các hiệp định FTA thế hệ mới, dân số vàng, chuyển dịch đầu tư quốc tế... là những cơ hội vàng cho giai đoạn 10 năm tới của Việt Nam để đạt được các mục tiêu đã đề ra.

“Từ đó, đòi hỏi phải đẩy nhanh việc cơ cấu lại nền kinh tế, cơ cấu lại các ngành, lĩnh vực theo hướng ứng dụng mạnh mẽ hơn khoa học, công nghệ; đẩy mạnh đổi mới, sáng tạo, khởi nghiệp; phát triển các mô hình kinh tế mới như kinh tế chia sẻ, kinh tế ban đêm, kinh tế số, thông minh... đem lại hiệu quả cao, năng suất cao, nâng cao giá trị các sản phẩm, góp phần thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững”, Bộ trưởng nêu rõ.

Bốn là, thường xuyên nâng cao bản lĩnh, trí tuệ, đổi mới sáng tạo trong công tác nghiên cứu, xây dựng, tham mưu về thể chế, pháp luật, cơ chế, chính sách. Đồng thời công tác thực thi, triển khai cần phải quyết liệt, nhanh, linh hoạt, hiệu quả, thích ứng với những biến động của bối cảnh.

Công tác triển khai thực hiện “mục tiêu kép” năm 2020 đã cho thấy công tác tham mưu kịp thời, chính xác, hiệu quả các chính sách, giải pháp và việc triển khai quyết liệt của các cấp, các ngành, các địa phương, nhất là các lĩnh vực Y tế, Quốc phòng, Công an, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Ngân hàng, Lao động - Thương binh và Xã hội...

Năm 2020, Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua nhiều bộ luật quan trọng, có ý nghĩa khơi thông nguồn lực, thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ nền kinh tế, nhất là khu vực doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân, với nhiều đổi mới sâu sắc, thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, quyết tâm thực hiện thành công đột phá chiến lược về thể chế, pháp luật.

Năm là, phát triển hài hòa, cân đối giữa kinh tế với xã hội, môi trường, trong đó, thường xuyên quan tâm, xây dựng, triển khai các chính sách an sinh xã hội, phát triển văn hóa, phát huy sức mạnh, khát vọng con người Việt Nam.

“Đây thực sự trở thành nội dung mang ý nghĩa tầm nhìn chiến lược dài hạn, thể hiện chủ trương xuyên suốt của Đảng, tinh thần đoàn kết dân tộc và tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước”, người đứng đầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết.

Năm 2021, đưa vào hoạt động Trung tâm đổi mới sáng tạo Quốc gia

Năm 2021 là một năm đặc biệt, diễn ra các sự kiện quan trọng của Đảng và Nhà nước, trong bối cảnh tiếp tục thực hiện “mục tiêu kép, đồng thời thực hiện 02 việc lớn, vừa triển khai các nhiệm vụ, mục tiêu của năm, vừa tích cực chuẩn bị, triển khai các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, các chương trình, đề án, dự án của cả giai đoạn 5 năm, 10 năm tới.

“Nhiệm vụ là hết sức nặng nề, đòi hỏi các cấp, các ngành, các địa phương đặc biệt quan tâm, nỗ lực tối đa để hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra ngay từ những ngày đầu, tháng đầu”, Bộ trưởng nói.

Thứ nhất, phải xác định diễn biến tình hình dịch bệnh Covid-19 còn rất phức tạp, có thể còn kéo dài trong một số năm, nên cần phải kế thừa, phát huy các bài học kinh nghiệm, tiếp tục thực hiện “mục tiêu kép” một cách linh hoạt, hiệu quả.

“Phòng, chống dịch Covid-19 vẫn là ưu tiên hàng đầu, trở thành điều kiện cần quan trọng nhất để triển khai các giải pháp, chính sách về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước. Việc mở cửa lại nền kinh tế, cho phép giao thương với thế giới vẫn cần phải được xem xét và có bước đi thận trọng”, Bộ trưởng nêu quan điểm

Thứ hai, tranh thủ tận dụng thời cơ và cơ hội, đẩy nhanh tiến độ cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, cũng như 3 đột phá chiến lược nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, tính tự chủ và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Trong đó, cần đặc biệt đẩy nhanh tiến độ cơ cấu lại các ngành, lĩnh vực theo hướng tạo ra nhiều hơn giá trị gia tăng trong sản phẩm, nâng cao năng suất, chất lượng và tính cạnh tranh của sản phẩm và doanh nghiệp.

Tăng tỷ trọng các ngành chế biến, chế tạo, công nghiệp mũi nhọn, công nghiệp hỗ trợ gắn với công nghệ thông minh, chuyển đổi số; đẩy nhanh tiến độ các dự án công nghiệp lớn, có tác động lan toả.

Cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng hiệu quả cao, thích ứng với biến đối khí hậu, nâng cao giá trị trên một đơn vị diện tich, phù hợp với từng vùng miền, phát triển sản xuất quy mô lớn theo nhu cầu thị trường.

Khẩn trương lập đề án xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng để tận dụng các cơ hội dịch chuyển dòng vốn, xu hướng đầu tư trên toàn cầu. Tập trung hoàn thiện nhanh khung khổ pháp lý kết hợp triển khai thử nghiệm các loại hình kinh doanh mới, kinh tế số, cung cấp dịch vụ công; triển khai toàn diện Chương trình hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp Việt Nam; phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, xây dựng và đưa vào hoạt động Trung tâm đổi mới sáng tạo Quốc gia, các trung tâm ở 3 thành phố lớn.

Thứ ba, tập trung cao độ đẩy nhanh công tác lập quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia theo quy định của Luật Quy hoạch. Việc hoàn thành, phê duyệt, công bố kịp thời các quy hoạch sẽ tạo điều kiện thuận lợi để triển khai các giải pháp huy động nguồn lực, triển khai các chương trình, dự án trọng điểm, thúc đẩy liên kết nội vùng, liên vùng, hội nhập quốc tế, khai thác, phát huy vai trò của các vùng kinh tế trọng điểm, đô thị lớn. Đặc biệt, ngay từ năm 2021, cần tập trung nguồn lực cho các dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, cảng hàng không quốc tế Long Thành, các tuyến đường ven biển, tuyến giao thông kết nối, cảng biển, sân bay, đường cao tốc, hạ tầng các khu công nghiệp, khu kinh tế ven biển...

Thứ tư, tập trung thực hiện các giải pháp ổn định kinh tế vĩ mô, đặc biệt, năm 2021 dự báo tình hình kiểm soát lạm phát sẽ gặp nhiều khó khăn. Với sự xuất hiện của vắc-xin Covid-19 khả năng kinh tế, các chuỗi cung ứng, thị trường và thương mại thế giới sẽ phục hồi nhanh hơn dự báo, giá cả hàng hóa thế giới sẽ có biến động mạnh, tác động đến tình hình lạm phát và diễn biến chỉ số CPI trong nước.

“Điều này đòi hỏi công tác điều hành giá, nhất là giá cả các hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước điều hành cần thận trọng, bám sát diễn biến tình hình giá cả hằng tháng để có quyết định điều chỉnh phù hợp”, Bộ trưởng chỉ rõ.

Thứ năm, tiếp tục các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, đẩy mạnh hơn nữa cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, phát triển doanh nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, năng suất, hiệu quả và quy mô doanh nghiệp, tạo điều kiện để các doanh nghiệp trong nước lớn mạnh, đủ sức vươn ra và cạnh tranh quốc tế, tham gia mạnh mẽ chuỗi giá trị toàn cầu.

Triển khai hiệu quả các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp công nghệ số... nhanh chóng cơ cấu lại doanh nghiệp.

Khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam có điều kiện tham gia thị trường mua bán, sáp nhập, qua đó hình thành một số tập đoàn kinh tế tư nhân lớn, mang tính dẫn dắt các doanh nghiệp nhỏ và vừa, có đóng góp lớn cho phát triển kinh tế - xã hội.

Tiếp tục thực hiện đầy đủ, nhất quán và hiệu quả quan điểm, chủ trương, giải pháp Chính phủ đã đề ra đảm bảo duy trì niềm tin và tăng cường đầu tư kinh doanh bền vững của doanh nghiệp.

“Thách thức là rất to lớn nhưng cơ hội cũng không nhỏ, đòi hỏi tất cả chúng ta phải mạnh mẽ, nỗ lực và tích cực hơn nữa để chủ động quyết định được vận mệnh của đất nước trong tương lai; phải luôn luôn đổi mới tư duy, quyết liệt trong hành động, chủ động nắm bắt tình hình, biến khó khăn, thách thức thành cơ hội và tận dụng hiệu quả các cơ hội để thực hiện tốt nhất các nhiệm vụ trọng tâm, tạo nền tảng vững chắc cho việc thực hiện các mục tiêu, định hướng chiến lược phát triển đất nước, hiện thực hoá khát vọng phát triển về một đất nước giàu mạnh hơn, tươi đẹp hơn và hùng cường hơn”, Bộ trưởng nhấn mạnh./.